EU có dấu hiệu ‘chùn bước’ trong việc áp thuế ô tô Trung Quốc

Các quốc gia EU đang dao động về việc có nên ủng hộ áp thuế bổ sung đối với xe điện được sản xuất tại Trung Quốc hay không, trong bối cảnh tranh chấp thương mại leo thang.

Châu Âu cân nhắc quyết định áp thuế bổ sung với ô tô Trung Quốc

Theo hãng thông tấn Reuters, điều này cho thấy thách thức của Brussels trong việc tìm kiếm sự ủng hộ cho vụ kiện thương mại lớn nhất của họ từ trước đến nay khi Bắc Kinh đe dọa trả đũa.

Đức, quốc gia mà các nhà sản xuất ô tô đã đạt một phần ba doanh số bán hàng năm ngoái tại Trung Quốc, muốn ngừng áp thuế, theo một nguồn tin chính phủ, trong khi Pháp là một trong những đất nước ủng hộ mạnh mẽ nhất.

Tuy nhiên, đa số các quốc gia vẫn đang cân nhắc ưu và nhược điểm của cuộc tranh chấp thương mại leo thang này, theo một cuộc thăm dò không chính thức của Reuters với các chính phủ EU.

Vấn đề sẽ được đưa ra bỏ phiếu trong vài tuần tới, lần thử nghiệm chính thức đầu tiên về sự ủng hộ trong một vụ kiện quan trọng của Ủy ban châu Âu. EU đã khởi xướng cuộc điều tra mà không có khiếu nại nào từ ngành công nghiệp ô tô, và đây là vụ kiện thương mại đầu tiên được thực hiện theo kiểu này.

Dự kiến, vào hôm 4/7 tới đây, châu Âu sẽ công bố các mức thuế tạm thời lên tới 37,6% đối với các thương hiệu Trung Quốc như BYD, Geely và SAIC, cũng như các mẫu xe do Trung Quốc sản xuất của Tesla, BMW và các nhà sản xuất ô tô phương Tây khác.

Các thành viên EU cũng sẽ bỏ phiếu vào tháng 10 nếu Ủy ban đề xuất áp thuế kéo dài nhiều năm khi kết thúc cuộc điều tra. Những biện pháp này sẽ bị ngừng lại nếu có ít nhất 15 quốc gia đại diện cho 65% dân số EU bỏ phiếu chống.

Pháp, Ý và Tây Ban Nha, chiếm 40% dân số EU, đã cho biết họ sẽ ủng hộ áp thuế. "Châu Âu phải tự bảo vệ nếu các công ty của chúng ta bị tổn hại và không được cạnh tranh trên cơ sở bình đẳng," đại diện Bộ Kinh tế Tây Ban Nha cho biết.

Tuy nhiên, Cộng hòa Séc, Hy Lạp, Ireland và Ba Lan vẫn đang tranh luận về vấn đề này, trong khi Bỉ có một chính phủ lâm thời và Hà Lan chỉ mới có chính phủ trong tuần này.

Tác động tiêu cực

Đức đã nhấn mạnh sự cần thiết của một giải pháp đàm phán với Bắc Kinh. Các nhà sản xuất ô tô của họ đã nói rằng áp thuế là cách tiếp cận sai lầm, với tác động tiêu cực vượt trội hơn bất kỳ lợi ích nào.

Việc tăng chi phí hướng đến người tiêu dùng sẽ làm suy yếu mục tiêu của EU về việc đạt trung hòa carbon vào năm 2050, các hãng xe cho biết. Tesla đã nói rằng họ sẽ tăng giá xe. Trong khi đó, sự trả đũa của Bắc Kinh có thể đem đến thiệt hại đối với xuất khẩu rượu cognac, thịt lợn hoặc các sản phẩm xe hơi hạng sang của EU.

Ủy ban cho biết thuế là cần thiết để chống lại các khoản vay lãi suất thấp, nguyên liệu thô giá rẻ và các khoản trợ cấp khác, và mục tiêu là tạo ra một sân chơi bình đẳng, tuy không “mạnh tay” như kế hoạch áp thuế 100% của Hoa Kỳ.

Thuế cũng có thể cho EU đòn bẩy trong các cuộc đàm phán với Bắc Kinh và thúc đẩy các nhà sản xuất ô tô ở EU.

Hosuk Lee-Makiyama, giám đốc của viện tư vấn European Centre for International Political Economy, cho biết những nhóm đa số dù theo bất kỳ hướng nào cũng có thể thúc đẩy những người ủng hộ hoặc phản đối thuế. Ông nói thêm rằng các vị trí cuối cùng vào cuối cuộc điều tra sẽ phụ thuộc vào những gì Bắc Kinh đưa ra trong các cuộc đàm phán. 

"Nếu chúng ta phải bỏ phiếu thì có nghĩa là đàm phán đã thất bại," ông nói.

Theo Reuters, cuộc điều tra về xe điện có thể chỉ là khởi đầu cho EU khi họ thắt chặt lập trường với Bắc Kinh, trong bối cảnh các công ty “xanh” và công ty công nghệ của họ tụt hậu so với các đối thủ toàn cầu.

Việc EU đưa ra một báo cáo dài 712 trang nói về sự can thiệp và trợ cấp của nhà nước Trung Quốc được phát hành vào tháng 4 là dấu hiệu mạnh mẽ nhất cho thấy Brussels thực sự nghiêm túc.

Tài liệu này là báo cáo chi tiết nhất từng được thực hiện bởi Ủy ban, cho thấy họ đã rút ra bài học từ cuộc điều tra về pin năng lượng mặt trời của Trung Quốc một thập kỷ trước, khi họ không áp thuế và ngành công nghiệp của EU sụp đổ.